پسا جنگ
۱_ یکی از اقوام دورمان پیرزنی صد و خوردهای ساله بود به نام جیران. این زن همزمان با چند فرد جوان و میانسال و نوزاد مبتلا به کرونا شد. همهاشان مردند، جیران زنده ماند. مرد و زن و کودکی که صحیح و سالم بودند با کرونا از پا در آمدند اما جیران آخ نگفت و بعد از یک ماه استراحت در خانه خوب خوب شد. البته که سال بعدش به رحمت خدا رفت اما یادم هست آن موقعها جیران برای همهامان شده بود ضرب المثل. وقتی میخواستیم به قدرت معجزه الهی اشاره کنیم میگفتیم "خدایی که جیران را زنده نگه داشتی، فلان مشکل ما را هم حل کن"
اینها را گفتم که بگویم بعد جنگ ضرب المثل جدیدی وارد ادبیات خانوادهامان شده. "خدایی که مانع ریاست جمهوری جلیلی شدی، ما را هم از خطر حفظ کن"
۲_ از این به بعد خواستید (وَ عَسَی أنْ تَکْرَهُوا شَیئاً وَ هُوَ خَیْرٌ لَکُم وَ عَسی أنْ تُحِبُّوا شیئاً و هُوَ شَرٌّ لَکُم) را معنی کنید حتما جلیلی را مثال بزنید. عمق ماجرا با آوردن اسمش کاملا جا میافتد. اگر او رئیس جمهور شده بود و مذاکره نمیکرد مقصر جنگ بود، اگر مذاکره میکرد هم مقصر بود چون لابد زبان جهان را بلد نبوده. اگر رای آورده بود خون تک تک هزار شهید غیرنظامی را پای تندروی و تحجر او میگذاشتند. الان؟ خدا جلیلی را خیلی دوست داشته که از اتهام "آغازگر جنگ" نجاتش داده.
۳_ کاملا قابل تصور است جلیلی اگر رئیس جمهور بود در این جنگ پودر شده بود. پزشکیان راحت است. همین که مانع جنگیدن نیروهای مسلح نشود از شجاعت اوست، اگر هم جلوی خبرنگار آمریکایی قوز کرده و مغموم ترامپ را تطهیر کند و برای اینکه باور کنند صلحطلب است به التماس بیفتد، از کیاست و سیاست اوست.
۴_ البته که پزشکیان را هم خدا زیاد دوست دارد. همین که در استخارهاش آنقدر مستقیم گفته بود که وارد شدنش به پاستور چه عاقبتی دارد یعنی دوستش داشته. خودش به میدان امده و بدون واسطه و بدون پردهپوشی اتمام حجت کرده.
۵_ دلم میخواهد تک تک آنهایی که دم انتخاب جلز و ولز میکردند که اگر جلیلی بیایید جنگ راه میاندازد و تهران بمباران میشود و... را پیدا کنم، بروم صاف زل بزنم در تخم چشمانشان. هیچ حرفی ندارم بزنم، فقط نگاهشان میکنم. میخواهم ببینم از رو رفتهاند یا نه. به خدا که بحث هم زدن گذشته نیست، من از تکرار میترسم. این سه سال باقی مانده خوب یا بعد خواهد گذشت، از آینده نگرانم. من هم دوست دارم روی اراجیف گفته شده سرپوش بگذارم و بگویم عیبی ندارد، صدایش را در نیاورید تا وفاق بهم نخورد. اما از اینکه مردم خودمان این اراجیف را باور کنند وحشت دارم.
۶_ کارشناسِ مهمانِ برنامه میگقت از دستاوردهای مذاکرهی آقای عراقچی این بود که مردم فهمیدند نظام بیگناه است و آمریکا جنایتکار، برای همین وفاق شکل گرفت و همه پشت نظام در آمدند. کارشناسِ میزبان دهانش باز مانده بود. از شدت بهت و حیرت قیافه خندهداری پیدا کرده بود. با همان حالت گفت "یعنی شما باید در تله مذاکره میافتادی و فریب ترامپ را میخوردی و کشورت غافلگیرانه مورد حمله قرار میگرفت و دهها فرمانده و نخبهات کشته میشدند و هزار نفر بی گناه زن و بچه به شهادت میرسیدند تا مردم بفهمند آمریکا جنایتکار است؟؟؟ برای تبیین مردم و ایجاد وفاق کار فرهنگی بکن! کار رسانهای بکن! چرا بابد مردم بمیرند؟!"
اتحاد ایجاد شده ثمرهی خون شهداست، نه دستاورد مذاکره. اینکه دولتیها وفاق را دستاورد خودشان بنامند حقیقتا زور دارد.
۷_ سرباز روح الله خیلی خوب در یک جمله مصاحبه پزشکیان را تحلیل کرد "آمریکاییها اساسا اینطور حرف زدن ما رو باور نمیکنن" شما هم اگر زیاد حرص و جوش خوردهاید همین یک جمله را با خود مرور کنید تا آرام شوید. آمریکاییها خوب میدانند ایران صاحب دارد و صاحبش جلوی شیطان بزرگ قد خم نمیکند. آنها هم بیخیال چهل سال مرگ بر آمریکا گفتنهای ما نمیشوند. فقط کمی آبرویمان رفت، یک نیمچه فرصتی هم پیش آمده بود که پرپر شد. فکر کنید این فرصت هرگز به وجود نیامده بوده. نه خانی آمده نه خانی رفته. اینطوری حداقل روح و روانتان کمتر بهم میریزد. فقط خدا کند مردم ما هم مثل آمریکاییها این حرفها را باور نکنند...
۸_ ما به دیپلومات حرفهای نیاز مبرم داریم. ما نیاز داریم به کسانی که زبان دیپلوماسی را بلدند. چه کسی گفته جنگ جدا از سیاست است؟ دیپلوماسی جنگی دقیقا آن چیزی است که میتواند در شرایط موجود ما رو جلو ببرد. باید خیلی سبک مغز باشی که در شرایط جنگی دیپلوماسی غیرجنگی را پیش بگیری و سرت را عین کبک در برف کنی که نتانیاهو مقصر جنگ بود و او هم که چند صباح دیگر باید پستش را تحویل بدهد و بعد از آن ماییم و دوگانهی مذاکره_جنگ بر سر پیمان ابراهیم...
۹_ آقای عراقچی را زیاد دعا کنید. من نمیدانم چه کار میکنند و چه کار نمیکنند. در شرایط جنگی تجزیه و تحلیل کردن مشکل و تقریبا غیرممکن است. فقط دعا میکنم که همان دیپلومات حرفهای زبانِ جنگ بلدی باشند که به آن نیاز داریم. خداوکیلی در عجب بزنگاه تاریخیای عجب مسئولیت سنگینی به دوششان افتاده، دعا کنیم خدا از همه جور خطری حفظشان کند...